Phạt tù nhóm khai thác Cẩm Lai trái phép tại Vườn quốc gia Cát Tiên
Khai thác lâm sản trái phép vẫn là một vấn đề nhức nhối và là thách thức đối với nỗ lực bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học ở Việt Nam. Hoạt động khai thác gỗ trái phép, đặc biệt là các loài gỗ quý đã và đang là áp lực lớn đối với các khu bảo tồn/vườn quốc gia nơi đang bảo tồn các quần thể động, thực vật quý hiếm. Nhóm gỗ trắc-cẩm (Dalbergia) là một trong những nhóm gỗ đang bị xâm hại nhiều nhất, hậu quả là quần thể của các loài này đã bị tận diệt ở hầu hết các vùng phân bố tự nhiên, nay chỉ còn lại một số quần thể nhỏ trong các khu bảo tồn/vườn quốc gia ở phía Nam.
Là một trong các nỗ lực nhằm bảo vệ nhóm gỗ quý này và thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật, ngày 27/01/2021, Tòa án Nhân dân huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai mở phiên tòa xét xử sơ thẩm về Tội vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản, xảy ra ngày 06/6/2020. Tại phiên tòa, bị cáo đã bị tuyên phạt 1 năm 6 tháng cải tạo không giam giữ, quy định tại điểm m, khoản 1, Điều 232 Bộ Luật Hình sự. Bản án là hệ quả của của hoạt động xâm hại tài nguyên rừng và khai thác trái phép loài gỗ cẩm lai (Dalbergia oliveri) với khối lượng 0,121 m3; tại tiểu khu 42 trong Vườn quốc gia (VQG) Cát Tiên và bị Kiểm lâm phát hiện, lập hồ sơ xử lý. Bản án là một hồi chuông cảnh báo tình hình vi phạm về quản lý rừng và cũng là một thông điệp nghiêm khắc với các đối tượng cố tình vi phạm pháp luật về quản lý các khu bảo tồn/vườn quốc gia và các loài động, thực vật hoang dã ở Việt Nam.
Các loài gỗ quý (hồng sắc) đang đứng trước áp lực khai thác bất hợp pháp, bất kể chúng được pháp luật bảo vệ và hiện chỉ còn trong các khu rừng đặc dụng, đặc biệt là loài Trắc và Cẩm lai. Do đó, cần có những nỗ lực mạnh và tích cực hơn nữa để bảo vệ được sự tồn tại của các loài này ngoài tự nhiên. Nhằm hỗ trợ công tác thực thi pháp luật, bảo vệ và bảo tồn cũng như từng bước phục hồi quần thể loài trong tự nhiên, Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên và Phát triển đã và đang làm việc với ban quản lý các khu rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và chính quyền địa phương tiến hành nghiên cứu quần thể Trắc và Cẩm lai, xây dựng hướng dẫn nhận biết các loài gỗ quý và tăng cường các hoạt động bảo tồn nguyên vị.
